TIN TỨC

Dịch vụ dịch thuật – Quy tắc và phương pháp

(Cập nhật ngày 10 09 2014)

Dịch vụ dịch thuật – Quy tắc và phương pháp

 

 

 

Dịch vụ dịch thuật là một quá trình chuyển đổi ngôn ngữ với mục đích chính là làm sống dậy những loại văn bản khác nhau. Từ các tác phẩm văn học cho tới những lĩnh vực khoa học, triết học, thậm chí là tôn giáo…Điều này giúp thu hút thêm những lượng độc giả khác cho tác phẩm đồng thời mang những nền văn hóa khác nhau xích lại gần nhau hơn.

 

Những trở ngại trong dịch vụ dịch thuật

Dịch thuật không phải là một công việc đơn giản như chúng ta thường hay nghĩ chỉ là việc chuyển đổi từ ngôn ngữ này sang một ngôn ngữ khác. Dịch thuật cần phải chú trọng đến từng từ ngữ, đến từng nét đặc trưng văn hóa của mỗi quốc gia. Rất nhiều yếu tố mà những dịch vụ dịch thuật chuyên nghiệp nhất cũng phải dè chừng khi thực hiện dịch thuật như văn phong của tài liệu, hình thức trình bày, cách chuyển đổi câu sao cho ý nghĩa câu văn không bị lệch lạc, sử dụng từ ngữ dịch….

Trong dịch vụ dịch thuật thì rất nhiều câu hỏi được đặt ra đòi hỏi dịch thuật viên cần nghiên cứu một cách kỹ lưỡng như: trong một văn bản hay tài liệu dịch thuật thì dịch thuật viên có thể lược bớt một số nội dung hay không?, hình thức quan trọng hơn hay nội dung văn bản quan trọng hơn đối với dịch thuật viên?, hoặc trong dịch vụ dịch thuật thì nên chuyển đổi ngôn ngữ gốc thành một ngôn ngữ tương ứng hay duy trì sắc thái của loại ngôn ngữ đó….Những câu hỏi tưởng chừng đơn giản này lại gây ra nhiều tranh cãi trong các buổi hội thảo nghiên cứu về dịch vụ dịch thuật ở Việt Nam.


Rất nhiều những vướng mắc trong nghành dịch vụ dịch thuật

Quy trình và phương pháp trong dịch vụ dịch thuật

Quy trình trong dịch vụ dịch thuật hiểu một cách nôm na là quá trình một dịch thuật viên chuyển đổi văn bản từ ngôn ngữ này sang một ngôn ngữ khác tương ứng. Toàn bộ quy trình này có thể được miêu tả như sau:

Giải mã ý nghĩa văn bản gốc và dịch thuật

Quá trình này trong dịch vụ dịch thuật hàm chứa nhiều hoạt động khác nhau như rà soát lại ngữ pháp, ý nghĩa từ vựng, nguồn gốc cũng như văn hóa của văn bản. Dịch thuật viên cần có những hiểu biết, kiến thức sâu rộng về ngoại ngữ cũng như am hiểu nền văn hóa của quốc gia tạo nên tài liệu dịch đó.

Những quy tắc trong dịch vụ dịch thuật    

Tài liệu hay văn bản dịch thuật cần được giao cho người có trình độ và kiến thức về loại ngôn ngữ đó, sự am hiểu về văn hóa dân tộc và cách hành văn cũng là điều cần được cân nhắc trong dịch vụ dịch thuật.

Phải đảm bảo tính chính xác cả về chính tả, ngữ pháp cũng như văn phong của văn bản dịch.

Hình thức trình bày cần được kiểm tra kỹ, tránh sự nhùng nhằng và rối mắt.

 

Những chuyên gia có kinh nghiệm trong dịch vụ dịch thuật rà soát lại toàn bộ một lần cuối trước khi bàn giao lại cho khách hàng. Tránh tối đa sự sai sót và đảm bảo không có một đoạn văn nào bị bỏ qua trong suốt quá trình dịch thuật.

Một số phương pháp trong dịch vụ dịch thuật cần tham khảo

Dịch sát nghĩa từng từ : Dịch thuật viên có kinh nghiệm thường tránh sử dụng phương pháp này vì nó dễ gây ra tình trạng sai ý nghĩa của đoạn văn, thậm chí là toàn bộ văn bản. Nhất là đối với các loại từ thuộc về các câu thành ngữ hay tục ngữ.


Rất nhiều phương pháp dịch được sử dụng trong dịch vụ dịch thuật

Dịch hàm nghĩa từ vựng : Phương pháp này trong dịch vụ dịch thuật được sử dụng để dịch tách biệt giữa cấu trúc ngữ pháp và từ ngữ có ý nghĩa từ vựng.

Dịch sát bản gốc hay còn gọi là dịch trung thành : Với phương pháp này thì văn bản được dịch một cách chính xác và ý nghĩa cũng như ngữ cảnh. Tuy nhiên nó đòi hỏi dịch thuật viên cần có kiền thức và trình độ cao về ngữ pháp của ngôn ngữ gốc.

Còn rất nhiều phương pháp dịch trong dịch vụ dịch thuật được các dịch thuật viên áp dụng. Mỗi phương pháp đều có những điểm mạnh riêng. Tuy nhiên bất kỳ một phương pháp nào được sử dụng đều phải tuân thủ chặt chẽ những quy tắc chung trong dịch vụ dịch thuật.

 

Nguồn: Interprotrans